شکلات، فرآورده غذایی ساخته شده از دانه های کاکائو است که می توان از آن در تهیه آب نبات استفاده کرد، از شکلات برای تهیه أنواع نوشیدنی ها و طعم یا پوشش دادن به انواع شیرینی ها و محصولات نانوایی استفاده می شود. شکلات سرشار از کربوهیدرات، منبع عالی انرژی سریع است و همچنین حاوی مقادیر اندکی از آلکالوئیدهای محرک تئوبرومین و کافئین است.

تاریخچه شکلات

درخت کاکائو بیش از 3000 سال پیش توسط قوم مایا، تولتک و آزتک کشت می شد که از میوه آن نوشیدنی به نام دانه کاکائو تهیه می کردند (گاهی از آن به عنوان نوشیدنی تشریفاتی استفاده می کردند) و همچنین از دانه به عنوان ارز استفاده می کردند. مایاها شکلات را غذای خدایان و درخت کاکائو را مقدس می‌دانستند، و حتی افراد برجسته را با کاسه‌هایی از این ماده دفن می‌کردند (همراه با سایر اقلام در زندگی پس از مرگ).

اسپانیا اولین کشور اروپایی بود که شکلات را در غذاهای خود گنجاند، اما اینکه دقیقاً چگونه این اتفاق افتاد مبهم است. مشخص است که کریستف کلمب دانه های کاکائو را پس از چهارمین سفر خود در سال 1502 به اسپانیا برد، اگرچه تصور می شد که در سال 1519 مونتزوما دوم، فرمانروای آزتک مکزیک، نوشیدنی تلخ دانه کاکائو را برای فاتح اسپانیایی هرنان کورتس سرو کرد که متعاقباً این نوشیدنی را به اسپانیا معرفی کرد. احتمال قوی وجود دارد که شکلات برای اولین بار در سال 1544 به همراه نمایندگان قوم مایان ککچی گواتمالا که با هدایایی (از جمله شکلات) برای بازدید از دربار شاهزاده فیلیپ آمده بودند، وارد اسپانیا شد. با این حال، سال 1585 بود که اولین محموله ثبت شده دانه های کاکائو از وراکروز مکزیک وارد اسپانیا شد و برای اولین بار شکلات شیرین و طعم دار شده با دارچین و وانیل، به عنوان یک نوشیدنی گرم در دربار اسپانیا سرو و بسیار محبوب شد.

شکلات از هسته دانه های کاکائوی تخمیر و برشته شده تهیه می شود. هسته ها را آسیاب می کنند تا یک مایع شکلاتی خمیری تشکیل شود، که ممکن است در قالب ها سفت شود تا شکلات تلخ به وجود آید و با فشرده کردن کره کاکائو، پودر کاکائو به دست می آید، ترکیب با شکر و کره کاکائو اضافی سبب ایجاد شکلات شیرین می شود و با افزودن شیر خشک یا غلیظ به شکلات شیرین، شکلات شیری تولید می شود.

شکلات سفید که به دلیل بافت غنی و طعم لطیف آن ارزشمند است، از نظر فنی یک شکلات نیست. شکلات سفید از کره کاکائو با افزودن محصولات شیر، شکر و طعم دهنده هایی مانند وانیل تهیه می شود.

مصرف شکلات با میزان کلسترول خون رابطه عکس داشته و می‌تواند آن را پایین بیاورد و همچنین از فراموشی جلوگیری کند. شکلات همچنین خاصیت آنتی‌اکسیدانی قوی‌ دارد که علیرغم میزان زیادی کالری آن به خواص شکلات می‌افزاید. مصرف میزان مناسبی از شکلات خصوصا شکلات تلخ، برای سلامت دستگاه گوارش و مغز نیز مفید است و حتی می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و سکته را با رساندن جریان خون به بخشی از مغز که به آن نیاز دارد بهبود دهد و از بروز بیماری‌های مرتبط جلوگیری کند.

از دیگر خواص شکلات می‌توان به کمک به رشد جنین، اکسیژن رسانی به بدن هنگام ورزش و فعالیت، محافظت از پوست به دلیل وجود مقدار زیاد آنتی اکسیدان‌ها نام برد. البته تمام این موارد به نوع شکلاتی که میل می‌کنید و حتی میزان طبیعی بودن و مواد افزودنی آن نیز بستگی دارد؛ با این‌حال در بسیاری از انواع شکلات‌های دارای استاندارد، حتی میزان کمی از این خواص وجود دارد، زیرا همانطور که گفته شد، منبع تهیه آن‌ها یکسان است.